W dniu 1 lipca 2016 r. weszły w życie przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w polach-EM (dawniej PEM):
- [R-NDN-EM] Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 1286)
- [R-BHP-EM] Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole elektromagnetyczne (Dz. U. z 2018 r., poz. 331 - tekst jedn.).
Do oceny ekspozycji lub narażenia na pole-EM w przestrzeni pracy wykorzystuje się m. in. wyniki pomiarów wykonanych odpowiednimi metodami.
Rozróżnia się dwa niezależne postępowania:
- pomiary pola-EM wykonane przez Laboratoria Badawcze posiadające akredytację,
- ocenę narażenia osób wykonywaną przez użytkownika źródeł (służby BHP) zgodnie z wymaganiami [R-BHP-EM].
Wychodząc na przeciw oczekiwaniom Klientów -
EkoAtom zamieszcza m. in. w sprawozdaniu po wykonaniu pomiarów pola-EM:
- wartość wskaźnika narażenia W (na podstawie zmierzonego poziomu ekspozycji oraz podanego przez Użytkownika czasu ekspozycji w przestrzeni pracy).
- dopuszczalny czas ekspozycji wyliczony dla wartości wskaźnika ekspozycji W = 1.
Przepisy wprowadziły duże zmiany w sposobie oceny narażenia na pola-EM poczynając od wprowadzenia nowych definicji i pojęć, kończąc na obowiązkach Użytkownika. Aby nieco ułatwić posługiwanie się nimi - poniżej krótkie zestawienie:
- użytkownik – pracodawca, który użytkuje źródła pola-EM, lub użytkuje przestrzeń pracy, w której występuje pole-EM emitowane ze źródła znajdującego się w tej przestrzeni lub poza nią. Użytkownik rozpoznaje i ocenia zagrożenia elektromagnetyczne w miejscach narażenia w regularnych odstępach czasu,
- źródło pola-EM – obiekt techniczny emitujący pole-EM lub obiekt tworzący wtórne źródło pola,
- zagrożenia elektromagnetyczne – szkodliwe dla zdrowia, niebezpieczne lub uciążliwe skutki bezpośredniego lub pośredniego oddziaływania pola-EM,
- pole-EM stref ochronnych – pole-EM o natężeniu z zakresu określonego jako strefa: pośrednia, zagrożenia lub niebezpieczna,
- przestrzeń pola-EM stref ochronnych – przestrzeń pracy, w której natężenie pola-E lub natężenie pola-M przekracza limit dolnej granicy strefy pośredniej,
- miejsce narażenia – przestrzeń pola-EM stref ochronnych w przestrzeni pracy,
- limity GPO – (Graniczne Poziomyw Oddziaływania) miary oddziaływania bezpośredniego, obejmujące skutki termiczne i pobudzenie elektryczne tkanek, wywołane bezpośrednim oddziaływaniem pola-EM,
- limity IPN –(Interwencyjne Poziomy Narażenia) miary narażenia na pole-EM, określające że poziom oddziaływania jest zgodny z odnośnymi limitami GPO lub w celu podjęcia odpowiednich działań profilaktycznych,
- działania profilaktyczne – stosowanie środków ochrony zbiorowej, indywidualnej i innych technicznych środków w celu zapobiegania zagrożeniom elektromagnetycznym oraz podejmowanie działań techniczno-organizacyjnych ograniczających te zagrożenia,
- pracujący – pracownik wykonujący prace przy wykorzystywaniu pola-EM, albo inna osoba wykonująca te prace,
- osoba potencjalnie narażona – każda osoba mająca dostęp do miejsca narażenia,
- osoba szczególnie chroniona – osoba, która podlega ograniczeniom dotyczącym przebywania w polach-EM stref ochronnych (np. kobiety w ciąży, młodociani, użytkownicy implantów medycznych, osoby u których stwierdzono przeciwskazania do wykonywania pracy w warunkach narażenia),
- narażenie – oddziaływanie pola-EM o poziomie stref ochronnych,
- miejsce narażenia – przestrzeń pola-EM stref ochronnych w przestrzeni pracy,
- narażenie ogólne – oddziaływanie pola-EM na głowę lub tułów przekraczające wartości pola strefy pośredniej,
- narażenie miejscowe – oddziaływanie pola-EM na kończyny, głowę lub tułów, przekraczające wartości pola-EM strefy pośredniej,
- narażenie tymczasowe – oddziaływanie pola-EM, podczas którego wskaźnik narażenia nie przekracza wartość równej jeden (W<1),
- przestrzeń obsługi – w przestrzeni pracy wyróżnia się przestrzeń obsługi, w której pracujący przebywają podczas wykonywania dowolnego typu obowiązków, dojścia do miejsc wykonywania pracy, przygotowania do pracy, przerw w pracy,
- ekspozycja pomijalna – pracujący przebywa wyłącznie w strefie bezpiecznej,
- narażenie kontrolowane tymczasowe – pracujący przebywa w strefie pośredniej lub zagrożenia oraz wskaźnik narażenia W < 1,
- narażenie kontrolowane długotrwałe (nadmierne) – pracujący przebywa w strefie zagrożenia oraz W >1 (nie jest to narażenie tymczasowe),
- narażenie niebezpieczne tymczasowe – pracujący przebywa w strefie niebezpiecznej oraz W < 5.
- narażenie niebezpieczne długotrwałe (nadmierne) – pracujący przebywa w strefie niebezpiecznej oraz W > 5.
Jako źródła pola-EM uznaje się:
- Elektryczny sprzęt powszechnego użytku, przy którym z zasady nie wykonuje się pomiarów pola-EM,
- Systemy elektroenergetyczne i elektryczna instalacja zasilająca
- Telefony komórkowe, bezprzewodowe i urządzenia bezprzewodowe krótkiego zasięgu (WLAN, WiFi, bluetooth, itp.)
- Stacje bazowe systemów telefonii komórkowej
- Nadawcze systemy tele- i radiokomunikacyjne (radio, telewizja, itp.)
- Pojazdy elektryczne (pociągi, tramwaje, trolejbusy, metro)
- Systemy antykradzieżowe oraz elektronicznej kontroli obiektów
- Diatermie chirurgiczne
- Diatermie fizykoterapeutyczne
- Urządzenia do magnetoterapii
- Skanery rezonansu magnetycznego
- Urządzenia do spawania łukowego
- Urządzenia do grzania dielektrycznego (suszenia lub zgrzewania)
- Urządzenia do grzania indukcyjnego
- Zgrzewarki rezystancyjne
- Przemysłowe magnetyzatory i demagnetyzatory
- Instalacje elektrolityczne
- Przemysłowe piece, nagrzewnice i suszarki mikrofalowe
- Spektrometry NMR
- Systemy radarowe
- Urządzenia techniki wojskowej
- Urządzenia do wytwarzania i przetwarzania tworzyw sztucznych